دمپر چیست؟ معرفی انواع دمپر مکانیکی

دمپر چیست

دمپر در سیستم تهویه مطبوع(HVAC)  برای کنترل جریان هوا، کاهش صدا، کاهش ارتعاش و لرزش، و کنترل دما و رطوبت استفاده می شوند.

دمپرها معمولا در داخل کانال های هوا قرار می گیرند و در طول جریان هوا در سیستم HVAC باعث کنترل کیفیت هوا و بهبود عملکرد سیستم می شوند.

در سیستم تهویه مطبوع، از دمپرها به عنوان یکی از مهم‌ترین قطعات یاد می شود. به عنوان مثال، در سیستم تهویه مطبوع ساختمان های تجاری، دمپرها برای تنظیم جریان هوای تهویه مطبوع در کانال های هوا و بخش های مختلف سیستم HVAC مورد استفاده قرار می گیرند.

همچنین، در سیستم های HVAC ساختمان های صنعتی، دمپرها برای کنترل دما، رطوبت، و کاهش ارتعاش و صدا در کانال های هوا و واحدهای HVAC مورد استفاده قرار می گیرند.

در کل، دمپرها در سیستم های HVAC برای بهبود عملکرد و کنترل کیفیت هوا استفاده می شوند و برای راحتی و سلامت افراد و افزایش بازدهی سیستم بسیار مهم هستند.

انواع دمپر های تهویه مطبوع

در دستگاه تهویه مطبوع، چندین نوع دمپر برای کنترل جریان هوا و تنظیم دما و فشار هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زیر به برخی از انواع دمپرهای تهویه مطبوع اشاره می کنیم:

1. مدل خطی (Linear damper): دمپری است که برای کنترل جریان هوا در یک خط بکار می رود. این دمپر به شکل مستقیم در کانال هوای تهویه مطبوع نصب می شود.

2. مدل چرخشی (Round damper): این مدل به صورت یک صفحه دایره ای شکل در داخل کانال هوای تهویه مطبوع نصب می‌شود و برای کنترل جریان هوا و تنظیم دما و فشار هوا استفاده می‌شود.

3. مدل پرده‌ای (Airfoil damper): به شکل یک پرده در داخل کانال هوای تهویه مطبوع نصب می‌شود و برای کنترل جریان هوا و تنظیم دما و فشار هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. مدل دو جداره (Double skin damper): این مدل دارای دو لایه پرده است و برای کنترل جریان هوا و تنظیم دما و فشار هوا استفاده می‌شود. لایه داخلی این دمپر می‌تواند جهت جریان هوا را به صورت عمودی بچرخاند.

5. مدل زاویه دار (Angular damper): به شکل یک پرده با زاویه به داخل کانال هوای تهویه مطبوع نصب می‌شود و برای کنترل جریان هوا و تنظیم دما و فشار هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

6. مدل کروماتیک (Chromatic damper): این مدل دارای حسگرهایی است که با توجه به شدت هوای ورودی، جریان هوا را تنظیم می‌کنند.

محل قرار گیری دمپر در دستگاه تهویه مطبوع

دمپر یا کنترلر فشار هوا در دستگاه تهویه مطبوع در قسمتی از سیستم قرار می‌گیرد که به عنوان ductwork یا کانال های هوای سرد و گرم شناخته می‌شود.

دمپر در اینجا برای کنترل جریان هوا در کانال ها و ایجاد تنظیم در دما و فشار هوا استفاده می شود.

به عبارت دیگر، دمپر به عنوان یک سیستم کنترل اتوماتیک در دستگاه تهویه مطبوع عمل می‌کند، که به کنترل دما و فشار هوا در سیستم کمک می‌کند.

بسته به اندازه و نوع سیستم تهویه مطبوع و نیازهای آن، ممکن است یک یا چند دمپر در سیستم استفاده شود

دمپرهای وزنی

این دمپرها معمولا در سیستم هایی استفاده می‌شوند که برای کاهش ارتعاش و لرزش به علت جابجایی و وزن قطعات نیاز به آن هاست.

جنس دمپرهای وزنی بستگی به نوع و کاربری آن دارد و ممکن است از جنس فلزی، آلومینیومی، فولادی و غیره باشد.

مزایا و معایب دمپر

مزایا:

بهبود کیفیت هوا: دمپرها بهبود جریان هوا و کنترل کیفیت آن را افزایش می‌دهند.

کاهش صدا: دمپرها صدای ارتعاش و جریان هوا را کاهش می‌دهند.

کاهش ارتعاش و لرزش: دمپرها به کاهش ارتعاش و لرزش در سیستم های مختلف کمک می‌کنند.

کنترل دما و رطوبت: دمپرها به کنترل دما و رطوبت در سیستم‌های HVAC کمک می‌کنند.

افزایش بازدهی: دمپرها با کنترل جریان هوا، کاهش ارتعاش و صدا، و کنترل دما و رطوبت، بازدهی سیستم را افزایش می‌دهند.

معایب:

هزینه بالا: دمپرهای با کیفیت و با قابلیت های متعدد، هزینه بالایی دارند.

نیاز به نگهداری و تعمیر: دمپرها نیاز به نگهداری و تعمیر دارند تا همواره به درستی عمل کنند.

محدودیت در جریان هوا: دمپرها ممکن است در جریان هوای بالا، محدودیت داشته باشند و جریان هوا را محدود کنند.

به طور کلی، دمپرها با توجه به نوع و کاربرد آن ها، می‌توانند مزایا و معایبی داشته باشند. برای استفاده بهینه از دمپرها، باید از دمپرهای با کیفیت و مطابق با نیاز سیستم استفاده شود و نگهداری و تعمیرات دوره‌ای برای آن‌ها انجام شود.

قطعات

بدنه: بدنه دمپر از جنس فلزی، پلاستیکی یا فایبرگلاس تولید می شود و برای حفظ جریان هوا و کنترل نیروی ایجاد شده توسط جریان، طراحی شده است.

صفحات: صفحات دمپر درون بدنه آن قرار دارند و در کنترل جریان هوا و مدیریت فشار، نیرو و جهت جریان هوا بسیار مهم هستند. این صفحات به شکل ها و اندازه های مختلفی تولید می شوند.

محور دمپر: محور دمپر به صورت یک قطعه تلفیقی از فولاد، آلومینیوم و یا پلاستیک است و وظیفه حرکت دادن صفحات دمپر را بر عهده دارد.

محفظه توزیع کننده: محفظه توزیع کننده، به صورت یک جعبه توزیع کننده برای جریان هوا در داخل دمپر طراحی شده است.

این قطعه به منظور توزیع همگن جریان هوا بر روی صفحات دمپر و کنترل جریان هوا در سیستم تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مکانیزم حرکت دهنده: مکانیزم حرکت دهنده به عنوان قسمتی از دمپر مورد استفاده قرار می گیرد تا صفحات دمپر به منظور تنظیم جریان هوا در سیستم تهویه مطبوع حرکت کنند. این مکانیزم می‌تواند به صورت دستی یا اتوماتیک باشد.

قطعات اتصالات: این قطعات شامل مهره ها، پیچ ها، واشرها و بلبرینگ ها است که به منظور اتصال و نگهداری قطعات دیگر در دمپر استفاده می شوند.